Etiquetteregels
De
Hollandse Club
Nederlund
NL-SE
ver. in Uppsala
NL-SE
ver. in Göteborg
Clas
Ohlsson
Misco
Pixmania
Lättläst
Lovefilm
Kranten
Radio
online
Voipstunt
telefonie
|
|
Etiquette
(en eigenaardigheden)
|
|
Hoewel
de Zweedse en Nederlandse cultuur erg op elkaar lijken, zijn er in de Zweedse
etiquette toch nog een aantal belangrijke verschillen te ontdekken. Een
heleboel etiquetteregels staan hier vermeld .
De meest opmerkelijke worden hieronder toegelicht:
Taal
Hoewel de Zweden vaak prima Engels spreken is het aan te raden om een
paar zinnetjes Zweeds in te studeren. Het wordt zeer op prijs gesteld
(en vaak is het ijs dan ook direct gebroken) als blijkt dat je moeite
doet om de taal te spreken. Het maakt daarbij niet eens uit of je perfect
Zweeds praat, want ze zullen in ieder geval zeggen dat je de taal al
goed onder de knie hebt.
Tutoyeren
In Zweden is het heel gebruikelijk om elkaar bij de voornaam te noemen
en te tutoyeren. In hoogst uitzonderlijke gevallen kun je het woordje
Ni hanteren, maar vaak wordt er vreemd opgekeken als je dat gebruikt.
Zelfs de meest oude mensen kun je aanspreken met “du” en
hun voornaam zonder dat je je daarbij verlegen of respectloos hoeft
te voelen. Alleen bij het voorstellen komt het wel voor dat een persoonlijke
titel of functie worden genoemd.
Uitnodiging/eten
Wanneer u door een Zweed thuis wordt uitgenodigd is het gebruikelijk
dat je in ieder geval op tijd verschijnt. Hoewel de Zweden vrij open
zijn, wordt er bij een eerste kennismaking in het algemeen niet omhelsd,
maar volstaat handen schudden. Daarna is het goed gebruik om de buitenschoenen
bij de voordeur uit te doen en eventueel te vervolgen op meegebrachte
slippers. Een presentje voor de gastvrouw wordt altijd op prijs gesteld.
Alcohol doet het altijd goed, maar een bosje bloemen is ook welkom.
Als je het geluk hebt om uitgenodigd te worden voor een diner of buffet
is het pas echt goed oppassen geblazen met de etiquettevormen. De gastheer
geeft aan wanneer er aan tafel gegaan wordt en hij verwelkomt daarna
de gasten. Het toasten is een aparte procedure waarbij er niet getoast
wordt voordat de gastheer zijn toast uitgebracht heeft. Hij heft het
glas, knikt naar alle gasten van rechts naar links, neemt een slokje,
knikt weer in hetzelfde rondje en zet zijn glas neer. Dit ritueel dient
door alle gasten gevolgd te worden bij elk slokje. Het is daarom niet
ongebruikelijk dat deze etentjes tot middernacht kunnen duren. Al was
het alleen al omdat de Zweden bij een diner verschillende gangen inplannen.
De eerste twee gangen bestaan uit koude gerechten (eerst vis en dan
vlees), gevolgd door warme gerechten en het dessert. Eet dus niet de
buik vol bij het eerste gerecht, want het staat onbeleefd als je daarna
niets meer op kunt.
Tijdens het dessert spreekt de man links van de gastvrouw gezeten een
dankwoord uit, waarbij de uitdrukking “Tack för maten” rijkelijk
vloeit. Deze uitdrukking dien je vervolgens de komende vier keren
als je de gastheer/-vrouw spreekt te herhalen vergezeld met de uitspraak “Tack
för senast” (Bedankt voor laatst). Gebruikelijk is het
om binnen een week te reageren, maar beter laat dan nooit. Ook een
minder formeel bedankje via email wordt zeer op prijs gesteld.
Presentatie
Draag correcte kleding en kom op tijd voor afspraken; punctualiteit
wordt op prijs gesteld. Maak daarom ook niet te veel afspraken
op een dag, want reistijden kunnen tegenvallen.
Voor de zakelijke etentjes: neem voldoende visitekaartjes mee waarop
uw functie in het Engels, of nog beter in het Zweeds, is vermeld. Toevoeging
van academische titels is niet noodzakelijk. Vermeld op het kaartje
liefst uw voornaam of roepnaam en vermijd het gebruik van initialen.
Relatiegeschenken
Het geven van relatiegeschenken zijn bij een eerste contact niet gebruikelijk.
Vermijd vooral geschenken die voor de ontvanger verplichtingen kunnen
scheppen. De Zweedse belasting beschouwt dure geschenken als een vorm
van inkomen.
Besprekingen
Zweden is niet het land van de snelle deals en daarom is het niet
gebruikelijk dat er tijdens een vergadering direct knopen doorgehakt
worden. Het is heel normaal dat alle medewerkers in het bedrijf
zeggenschap hebben over de te nemen beslissingen en dat neemt
tijd in beslag. Verwacht daarom niet dat u in één
ontmoeting een hoop dingen kunt regelen.
Bereikbaarheid
De Zweden beginnen in het algemeen vroeg met werken en het is daarom
heel goed mogelijk dat je na vier uur ’s middags niemand meer kunt bereiken.
Op de dagen voor een feestdag zijn veel bedrijven ’s middags
dicht. In de maand juli en in de periode tussen Kerst en de 6e januari
ligt heel Zweden plat. Houd hiermee rekening als u in die periode wilt
gaan verhuizen: het regelen van allerlei zaken is in die periode heel
moeilijk.
Ondanks het feit dat Zweden prat gaat op hun IT-ontwikkeling laat het
beantwoorden van emailtjes nogal eens te wensen over. Als je geen reactie
krijgt op een email is het raadzaam om even te bellen. Informeer indien
mogelijk in ieder geval van te voren naar welke persoon je de email
het beste kunt sturen, zodat deze niet in de prullenbak van de verkeerde
persoon terecht komt.
Roken
In openbare gebouwen is roken verboden. Bij Zweden thuis is het gebruikelijk
om buiten te roken. Dit is echter afhankelijk van de rookgewoontes van
de bewoner. Bij bedrijven mag er alleen gerookt worden in daarvoor bestemde
ruimten. Tijdens een bespreking of maaltijd wordt er helemaal niet gerookt.
Tijdens vergaderingen wordt er daarom elk half uur wel een rookpauze ingelast.
Prijzen
Zweden staat bekend als een duur land, maar dit is vooral de laatste
jaren behoorlijk genivelleerd met Nederland. In 2003 is er door
middel van een referendum besloten om voorlopig nog niet mee te
doen aan de invoering van de euro. De munteenheid is dus nog steeds
de Zweedse kroon. Natuurlijk zijn er nog verschillen in prijzen,
maar de kosten in levensonderhoud zijn te vergelijken met Nederland.
Vooral duurder is alcohol, kwaliteitsgroenten, bloemen en chips.
Goedkoper is onder andere benzine, vis en pizza bestellen en natuurlijk niet te vergeten de ziektekostenverzekering. Zie ook
Financien.
Winkels
De grote Nederlandse (of in ieder geval vergelijkbare) winkelketens zijn
ook in Zweden te vinden. In bijna ieder dorp is in ieder geval een Konsum
of een ICA te vinden voor de broodnodige dagelijkse boodschappen. De grootte
van het aanbod is gerelateerd aan de grootte van de vestigingsplaats. Wat
goedkoper zijn supermarktketens als Pekås , Willy's en zelfs
de Lidl . Warenhuizen zijn er vooral in de grote steden. Bekende warenhuisketens
in Zweden zijn Åhlens en NK .
De openingstijden van de grote winkels zijn van 09:00 tot 21:00 uur. Vaak
zijn de winkels het hele jaar open, behalve met de Kerst en oudjaar.
Er wordt ook veel gewinkeld via postorder. Veel "gewone" winkels
hebben een postordertak erbij. Bekende postorderbedrijven zijn Ellos (kleding
en huisartikelen), Clas Ohlson (huisartikelen,
computer en gereedschap), Misco (computer),
PixMania (elektronica), Euroflorist (bloemen)
en CD-ON voor
Zweedse CD´s en DVD´s eventueel in NL bezorgd
of omgekeerd.
Vooral bij het kopen
van levensmiddelen verdient het aanbeveling om goed te letten op de "bäst-före-datum" (uiterste houdbaarheidsdatum). Het wil nogal eens voorkomen dat melk niet langer
houdbaar is dan 2-3 dagen na de aankoop. Heel handig in de winkels
is echter een "jämförpris". Deze vergelijkingsprijs
geeft de prijs aan per hoeveelheid (bijvoorbeeld SEK 3,92/kilo)
Je kunt hierdoor heel makkelijk de prijs vergelijken van artikelen
die niet dezelfde inhoud hebben.
De post heeft
overal wel een filiaal, welke vrij lang geopend is. De verzending binnen
Zweden moet binnen één dag plaatsvinden, maar wil nog
wel eens vertragen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen A en B-post.
Op de site van de post vind je onder "Porto & Pris" een prijzenoverzicht,
de postzegels kosten aanzienlijk meer dan in Nederland.
Een heel handige optie bij de post is de zogenaamde E-post. Hierbij krijg je
belangrijke post zoals rekeningen en bankafschriften via je email binnen,
in plaats van de bomen in Zweden te belasten met gewone papierpost.
Door de E-post te gebruiken is het ook veel handiger internetbankieren,
omdat deze automatisch aangemaakt worden bij de bank. Je hoeft dan
bijvoorbeeld niet meer alle cijfers van het OCR-nummer in te vullen.
Activiteiten
In elke gemeente wordt heel veel georganiseerd. In mijn kommun met een
kleine 19.000 inwoners zijn er bijvoorbeeld al zo'n 170 verenigingen.
Het moet dus raar lopen als er daar niets voor je tussenzit. En een vereniging
is een ideale manier om andere mensen te leren kennen. Een andere favoriete
bezigheid van de Zweden is een Tipspromenad: dit is een uitgezette puzzeltocht
waar uiteraard prijzen mee te verdienen zijn. Zowel voor kinderen als volwassenen
een leuk en gezond uitje. Een grootse bezigheid van de Zweden is ook het
gokken op van alles en nog wat. Krasloten zijn een geliefd cadeautje. Verder
is er natuurlijk nog genoeg te beleven in de natuur. Er zijn genoeg natuurexcursiemogelijkheden
te bedenken en elk toeristenbureau heeft vooral in de zomer massa´s
leuke ideeën. Bijna iedere plaats
heeft wel een website waarop de komende evenementen staan vermeld. Deze
sites zijn meestal te bereiken door als URL www.denaamvandeplaats.se
in te toetsen. Voor Stockholm is dit bijvoorbeeld www.stockholm.se.
Ook zijn er een aantal Nederlandse verenigingen in Zweden:
"De Hollandse Club" in Stockholm
"De Nederlands-Zweedse vereniging" in Uppsala
"De Nederlands-Zweedse vereniging" in Göteborg
Bibliotheek/Film
De plaatselijke bibliotheek is gratis voor iedereen en bevat vaak een
ruime sortering boeken, soms ook in het Nederlands, maar ook kunnen er
CD's en DVD's worden geleend. Vooral de kinderboeken zijn aan te bevelen
als je nog de taal moet leren. Ook zijn er boeken te vinden in de serie
Lättläst .
Deze zijn geschreven in gemakkelijk te begrijpen Zweeds. Meestal is er
ook een internetverbinding aanwezig. Bij onze bibliotheek kunnen we onbeperkt
boeken lenen en de boetes voor het te laat terugbrengen zijn ontzettend
laag in vergelijking met Nederland.
Het is mogelijk
om volledig legaal Nederlands ondertitelde films te downloaden vanuit
Zweden middels een Wallicard. Meer informatie is te lezen op de volgende
site:
Ook is het mogelijk om je aan te sluiten bij Lovefilm. Dit is een heel handige DVD-bibliotheek waarbij je online films kunt huren en die vervolgens na het kijken weer met de post terug stuurt. Hierna krijg je weer een nieuwe film van je lijst opgestuurd.
Media
Kranten
Hier vind je een overzicht van alle Zweedse kranten die online staan.
Radio
Op deze site staat een overzicht van alle Zweedse radiostations die online te beluisteren zijn.
Televisie
Zweden heeft drie kanalen
die vrij in de lucht te bewonderen zijn: SVT1, SVT2 en SVT4. Deze zenders
zijn nog tot 2008 te bekijken met een gewone dakantenne. Daarna schakelt
de Zweedse televisie over op digitale televisie, wat betekent dat een digitale
ontvanger aangeschaft moet worden. Zie ook Voorzieningen.
De SVT heeft ook een onlinekanaal voor het nieuws . Eveneens een soort van Uitzending Gemist klik je vervolgens op Senast nyhetssändningar
rechts bovenaan.
Ook TV4 heeft diverse online kanalen om te bekijken.
Telefoon
Ook in Zweden zijn de telefoonaanbieders elkaar aan het beconcurreren.
Het zijn nog niet zulke stuntprijzen als in Nederland, maar de monopolipositie
van Telia is doorbroken. Zweden heeft een afwijkende vorm telefoonstekkers,
maar zelfs Nederlandse ISDN-telefoons werken hier prima.
Via breedband is het heel handig om via lokaal tarief via Skype te
bellen. Dit scheelt aanzienlijk in de telefoonkosten.
Een nog goedkopere variant is Voipstunt , waarbij je 10 euro aan beltegoed stort wat je vervolgens binnen 4 maanden op kunt maken. Maar het grote voordeel ten opzichte van Skype is dat je gratis belt naar vaste telefoonlijnen in Nederland, België en Zweden (en nog meer landen) ongeacht of deze persoon ook aangesloten is.
|
|
|
|
Cursus Zweeds
|
|
|
|