Persoonsnummer

Het persoonsnummer in Zweden is vergelijkbaar met het Nederlandse BSN (Burgerservicenummer). Dit persoonsnummer wordt in veel gevallen gevraagd bij het aanvragen van bijvoorbeeld abonnementen, telefooncontracten, bankzaken, pasjes en bij het uitbetalen van je loon of bij internetaankopen, etc. Het is dus een veel gebruikt onderdeel van de Zweedse maatschappij en daarom handig om zo snel mogelijk na je emigratie te hebben. Als je een ontvangstbevestiging van de aanvraag voor een verblijfsvergunning hebt ontvangen kun je met dat papier direct naar het belastingkantoor (Skatteverket ) lopen en je krijgt dan een persoonsnummer. De aanvraag kan twee tot zes weken in beslag nemen.

Met een persoonsnummer sta je ingeschreven in het bevolkingsregister en heb je bijna dezelfde rechten als een Zweeds staatsburger. De verschillen liggen erin dat je alleen kunt stemmen voor de gemeente en provincie en niet voor (of tegen) de regering, je kunt niet gaan werken in beroepen bij de politie, leger en andere bewakingsberoepen en er zijn verschillende beschermde gebieden in Zweden die vanwege militaire redenen alleen toegankelijk zijn voor Zweedse staatsburgers. Wil je toch je Nederlands paspoort om laten zetten in een Zweeds (naturaliseren) kan dit nadat je vijf jaar in Zweden ingeschreven staat. Meer informatie hierover .

Het persoonsnummer is opgebouwd uit 10 nummers. De eerste zes nummers (geboortetijd) zijn opgebouwd uit je geboortedatum in de vorm van jaartal, maand en dag (jjmmdd). Er wordt overigens aan gewerkt om dit uit te breiden naar 8 cijfers, zodat niet de mensen die 101 en 1 jaar zijn te kunnen verwisselen. Daarna volgt een gecodeerd viercijferig nummer (geboortecijfer) waar voor de kenners een heleboel uit te halen valt. De eerste twee nummers hiervan hebben betrekking op de geboorteprovincie, het derde cijfer op het geslacht (even voor vrouwen en oneven voor mannen) en het vierde cijfer is een controlecijfer. Iemand met bijvoorbeeld personnummer 590318-902X is een vrouw geboren op 18 maart 1959 in Norrbottens län.
Persoonsnummers uitgedeeld na 1990 zijn echter niet meer op die manier te herleiden, waarschijnlijk door de invloed van immigranten. Het persoonsnummer wat jij zult krijgen zal misschien uitwijzen dat je niet in Nederland geboren bent, maar bijvoorbeeld boven de Poolcirkel. Meer info over het fenomeen personnummer is te vinden op de site van Skatteverket

Indien u niet over een persoonsnummer beschikt heeft een instantie de mogelijkheid om een zgn. Samordningsnummer aan te vragen. Dit lijkt op een persoonsnummer, maar het verschil is dat dit nummer alleen gebruikt kan worden voor het doel waarvoor het aangevraagd is. Bijvoorbeeld om uw onroerendgoedbelasting in Zweden te kunnen betalen maakt Skatteverket een samordningsnummer aan als u niet in het bezit bent van een persoonsnummer.
U kunt een samordningsnummer herkennen aan de geboortedatum: aan de geboortedag wordt 60 bij op geteld. Iemand die geboren is op 3 oktober 1960 zou dan bijvoorbeeld het volgende  samordningsnummer krijgen: 601063-1234 in plaats van 601003-1234.

Het persoonsnummer aanvragen doe je persoonlijk bij het Skatteverket-kantoor waar je je gaat vestigen. je dient hiervoor naast je paspport documenten mee te nemen die kunnen staven dat je aan één van de onderstaande voorwaarden voor inschrijving voldoet.

1. Werknemer . Je toekomstige werkgever dient een formulier in te vullen waaruit blijkt dat je bij zijn organisatie kan komen werken.

2. Zelfstandig ondernemer. Om voor een persoonsnummer in aanmerking te komen dien je een certificaat of registratieformulier bij het applicatieformulier te overleggen waaruit blijkt dat je een eigen bedrijf hebt. Je dient eveneens aan te kunnen tonen dat het bedrijf actief is in Zweden. Ook wordt er gevraagd naar een schuldenvrijverklaring van de Nederlandse of Belgische belastingdienst.

3. Freelance werkzaam . Als je werkzaam bent als consultant of freelancer dien je aan te kunnen tonen dat je in Zweden aan het werk gaat. Een contract met -het liefst meerdere- afnemers is dan voldoende voor een persoonnummer voor de in het contract afgesloten periode.

4. Student  Allereerst dien je aan te tonen dat je aangenomen bent op de opleiding die je in Zweden wilt gaan volgen. Vervolgens ook nog dat je over voldoende financiële middelen bezit om in je eigen onderhoud te kunnen voorzien en dat je een volledige ziektekostenverzekering hebt die ook in Zweden geldig is voor de gehele studieperiode. Je krijgt dan geen persoonsnummer voor de hele studieperiode, maar dit wordt ieder jaar verlengd. Tijdens deze periode mag je naast je studie gewoon werken.

5. Ontvangers van een periodieke uitkering . Bij het ontvangen van een periodieke uitkering zoals pensioen/AOW, WAO en zelfs rentenieren dien je aan te kunnen tonen dat je over voldoende middelen beschikt om in ieder geval boven de minimumgrens van het Zweedse pensioenbedrag te komen. In 2011 was dit SEK 6.777 per maand voor gehuwden en 7.597 SEk voor alleenstaanden. In het geval van een uitkering worden er in Nederland alsnog premies ingehouden voor ziektekostenverzekering op uw uitkering. Vandaar dat je een E-121-formulier dient aan te vragen bij CVZ, waarmee je in Zweden aan kunt tonen dat je een ziektekostenverzekering hebt in Nederland.

6. Overige situaties. Bij deze categorie beoordeelt Skatteverket of je in aanmerking kan komen voor een persoonsnummer. Voorwaarde is hier dat je in je eigen onderhoud kunt voorzien, dus zonder gebruik te hoeven maken van de Zweedse sociale voorzieningen. Je zult hierbij moeten kunnen aantonen door middel van een bankafschrift dat je over voldoende financiële middelen bezit om deze vijf jaar door te komen. Officieel is het zo dat je als je aan kunt tonen met 100 kronen per maand rond te kunnen komen je in aanmerking komt voor een verblijfsrecht. Dit staat echter beoordeling van Skatteverket. Aanbevolen wordt echter om de richtlijnen van Skatteverket aan te houden en een bedrag te reserveren van ongeveer SEK 6850 per maand per volwassene en SEK 4000 per kind. Er zijn nu geruchten gaande dat het voldoende is om voor een jaar te rekenen op 150.000 SEK voor de hoofdpersoon, 100.000 SEK voor de echtgenoot en 25.000 SEK voor elk kind. Heb je dit op een rekening staan (dus 300.000 SEK voor een familie met twee kinderen) wordt een persoonsnummer met de grootste waarschijnlijkheid toegekend.

Een andere voorwaarde, waar ze tegenwoordig streng op controleren, is dat je zelf een heeldekkende ziektekostenverzekering hebt afgesloten. Er zijn hiervoor diverse verzekeringen op de Nederlandse markt, maar OOM verzekeringen biedt hiervoor de meest flexibele dekking. Emigranten uit België kunnen het beste even een berichtje sturen naar ons emailadres via ons contactformulier over de mogelijkheden. Deze regel is ingesteld zodat emigranten geen aanspraak kunnen maken op een werkloosheidsuitkering of andere uitkeringen van de Zweedse staat.

7. Familie van bovengenoemde groepen . Echtgenoten, geregistreerde partners, kinderen onder 21 jaar en kinderen boven die leeftijdsgrens die financieel afhankelijk zijn van hun ouders komen in aanmerking voor eenpersoonsnummer op dezelfde gronden als van toepassing op de betreffende groep. Met uitzondering van de studenten is het ook mogelijk om ouders die financieel afhankelijk zijn van hun kinderen in aanmerking te laten komen voor een persoonsnummer op grond van deze regeling.
Voor familieleden die geen EU-ingezetene zijn gelden er aparte regels.

Verblijfsrecht

Sinds 1 mai 2014 is het niet meer verplicht dat EU-burgers hun verblijfsrecht registreren bij Migrationsverket. Je hoeft dus niet meer het verblijfsrechtformulier in te vullen.

Wens je na 5 jaar een permanente verblijfsrecht aan te vragen kun je je tot Migrationsverket wenden. Na deze 5 jaar in Zweden ingeschreven te hebben gestaan kun jeook een aanvraag doen tot naturalisatie voor Zweeds staatsburgerschap.

Uitkeringen

Ziektekosten
Zoals wellicht bekend betaal je geen ziektekostenpremie in Zweden. Wel is het noodzakelijk dat je je in laat schrijven bij de Försäkringskassa . Dit inschrijven kan je laten doen nadat je een persoonsnummer hebt gekregen. Vaak wordt de Försäkringskassa hier al door de belastingen van op de hoogte gesteld, maar het verdient aanbeveling zelf even langs te gaan op hun kantoor. Daar is tevens een heleboel informatie te vinden (ook in het Engels) en kan je je ook aanmelden voor eventuele kinderbijslag. Aanmelding bij de Försäkringskassan met een verblijfsrecht op basis van eigen vermogen vereist dat je zelf een ziektekostenverzekering hebt afgesloten.
Voor meer informatie zie ook Gezondheidszorg.

De regelgeving voor wat betreft arbeidsongeschiktheids- en werkloosheidsuitkeringen die meegenomen worden vanuit Nederland is dusdanig persoonlijk dat het niet echt informatief is om daar op deze site wat over te melden. Het beste kun je contact opnemen met de betreffende organisatie in Nederland. Zij kunnen je uitleggen hoe het in jouw geval toegaat. In de meeste gevallen kun je echter je uitkering gewoon meenemen of wordt deze omgezet in een Zweedse uitkering. Vaak is er een apart formulier vereist van de uitkerende instantie in Nederland. Informeer hiernaar bij je instantie.

In geval van pensioenuitkeringen is er geen verschil met Nederland. Als je in Zweden gaat werken bouw je vanaf die datum direkt weer verder aan je pensioen. Het is soms mogelijk om je pensioen in Nederland af te kopen, maar of dat loont is weer heel persoonlijk. Als je als gepensioneerde naar Zweden emigreert kun je er voor kiezen om je AOW door Nederland of Zweden uit te laten betalen. Laat je het door Nederland uitbetalen blijf je nog steeds Nederlands belastingplichtig, waardoor je vaak in de gunstige 65+-tariefgroep blijft vallen. Deze regeling kennen ze in Zweden niet. Als je in Nederland een staatspensioen (ambtenaren) ontvangt is het niet mogelijk om deze om te laten zetten naar een Zweeds pensioen. Dit in verband met belastingregels tussen beide landen.

Stemmen
Zodra je een Zweeds persoonsnummer hebt mag je ook stemmen in Zweden. Je mag meestemmen in de verkiezingen voor het gemeentebestuur en de provinciale staten, maar niet voor de regering. Hiervoor moet je Zweeds ingezetene zijn (een Zweeds paspoort hebben). Het stemmen is een belevenis op zich. Zo anoniem als het in Nederland toe gaat, kom je in Zweden binnen in het stemlokaal alwaar op een tafel allerlei verschillende gekleurde briefjes liggen, waarbij elke partij een eigen kleur heeft. Vervolgens pak je ten overstaan van iedereen het stembriefje van de partij waar jij op wilt stemmen en ga daarmee in een stemhokje staan waar je dan de naam van diegene op wie je stemt kan aankruisen. Dit gaat vervolgens in een envelop en met deze envelop ga je naar het stemlokaalpersoneel. Deze tekenen je naam af en doen je envelop in de daarvoor bestemde bus. Je kan het echter wel anoniem doen door een van de briefjes, waarmee je brievenbus in de dagen voor de stemming vol van zit, thuis al in te vullen en in het stemhokje pas uit je zak te halen, maar ik heb nog niemand gezien die dit ook daadwerkelijk doet.